“De wereldorde kantelt!”, een geografisch congresthema? 

Er gingen wel wat discussies aan vooraf, maar laat het duidelijk zijn:  VLA zet geen politiek congres op maar wil de synergie tussen politiek handelen (politiek) en de brede geografische ruimte (geografie) benadrukken.  We kiezen dus voor een politiek-geografische invulling van het congres: het geopolitieke kader heeft impact op economische mondialisering (ook op deglobalisering en slowbalisering), conflicthaarden en hun gevolgen en tenslotte, op maatschappelijke dossiers (klimaat, migratie, welzijn, ongelijkheid en waarden…) waar wereldwijde samenwerking nodig is.  Dit menselijk handelen heeft wel degelijk ruimtelijke gevolgen, de core-business van ons vak!

Op de VLA-website kan je in een eerste tekstbijlage ‘Afbakening congresthema’, onze invulling van het geopolitieke thema als congresinhoud terugvinden.

Doelgericht werken is een must in de klaspraktijk.  Twee didactische vragen sturen het namiddagprogramma in de juiste richting: ‘Integreren we geopolitiek in geografische lesthema’s?’ en ‘Bespreken we geopolitieke thema’s in de aardrijkskundeles?’

Wanneer we het congresthema in relatie brengen met de minimumdoelen ruimtelijke bewustzijn, levert dit ontzettend veel mogelijkheden op, in alle graden. 

Ook mogen we niet uit het oog verliezen dat aardrijkskunde als synthesevak niet alleen een klimaatleerlijn bevat, maar ook mogelijkheden heeft om de generieke burgerschapsdoelen en STEM-doelen te integreren in relevante ruimtelijke thema’s met geopolitieke inslag.

Het beheersingsniveau ‘evalueren’ bereiken is niet eenvoudig.  Het vraagt om een zorgvuldige integratie van leerinhouden en systeemdenken.  Ook het aanleren van vaardigheden zoals ‘argumentatie opbouwen’ en ‘constructief in dialoog gaan’.  Impactvolle klimaateducatie gaat echter verder, het integreert de EDU-doelen en maakt aardrijkskunde activerend.

We moeten ons, als leraren aardrijkskunde, goed realiseren dat we meer lesuren nodig hebben om de werkvorm ‘onderzoek uitvoeren’ of ‘constructief in dialoog gaan’ met leerlingen op te zetten.  Vakoverschrijdend werken kan een oplossing bieden maar het zichtbaar houden van de geografische leerinhouden en ze expliciteren is dan de uitdaging die we moeten durven aangaan.

Op de VLA-website kan je in een tweede tekstbijlage ‘Relatie met minimumdoelen’ onze denkoefening en de koppeling aan de minimumdoelen ruimtelijk bewustzijn, burgerschap en STEM terugvinden.

Het concrete programma vind je hier.

Inschrijven kan hier. 

VLA-congresteam, dec 2023